23.8.05

Οι φιλόσοφοι, οι ποιητές και η αγάπη

Τι΄ναι αυτό που χαρακτηρίζει ένα συνετό άνθρωπο; Η Αγάπη, λένε πολλοί και έτσι είναι. Η Φιλότης, που λέγανε οι αρχαίοι Έλληνες και τόνιζε ιδιαίτερα ο Αριστοτέλης. Τι είναι, άραγε, η αγάπη, και πώς χαρακτηρίζεται, γενικά;
Είναι η ελκτική και συνεκτική δύναμη, που συγκρατεί την ύλη και δημιουργεί, διατυπώνει, κάθε μορφολογία. Είναι ο αρχαιότερος των Θεών και υπεύθυνος για κάθε δημιουργία. Η ενέργειά του υπάρχει σε όλους τους Θεούς, αλλά και σε όλους τους ανθρώπους, ζώα, φυτά κλ.π., σε όλη την υλική εκδήλωση, διακατέχει το παν, πληροί τον κόσμο.
Αρχαίες Ελληνικές λέξεις αναφέρονται σ΄ αυτό το ανθρώπινο συναίσθημα, όπως αγαπώ, αγάπησις (ο τύπος της λέξεως που μέχρι και το τέλος της Ελληνιστικής εποχής ήταν: «αγάπησις» αργότερα θα γίνει «αγάπη», θα μετατραπεί δηλαδή από ουσιαστικό της τρίτης κλίσεως σε ουσιαστικό πρώτης κλίσεως χάνοντας την κατάληξή του-σις), αγαπησμός, Αμφαγαπάζω, Αμφαγαπώ (=αγαπώ και αγαπιέμαι, εναγκαλίζομαι με Αγάπη) στέργω, στοργή, συμπονέω, φιλώ, φιλότης, φιλία, φιλόθεος (=ο αγαπών τους Θεούς), φιλανθρωπία, φιλαλληλία, φιλοτήσιος ή φιλοτάσιος (=ο προάγων, υποβοηθών την Αγάπη), φιλοσυμπαθής (ο αγαπών να συμπαθεί), φιλητικός (=ο διατιθέμενος να αγαπά), φιλόστοργος (=αυτός που αγαπάει στοργικά, τρυφερά), φιλιωτής, φιλογνώμων, (=ο έχων αισθήματα Αγάπης για κάποιον), φιλιάζω, φιλιακός, φιλιαστής, υπεραγαπώ, φιλοσυγγενής, φιλότεκνος, φιλοσύζυγος, φιλόδημος, φιλοξενία, φιλοσοφία, φιλοκαλία κ.λπ. Λέξεις που εκφράζουν την αγάπη και δεν υπάρχουν σε καμιά άλλη γλώσσα του κόσμου, με τέτοιο πλούτο έκφρασης,
Ο Αριστοτέλης, που είπαμε ότι ασχολήθηκε με την Αγάπη, έλεγε: Ας τεθεί σαν βάση ότι η Αγάπη σημαίνει το να επιθυμεί κανείς για κάποιον όσα νομίζει καλά για ΄κείνον και όχι για τον εαυτό του, και να ενεργεί όσο μπορεί για να τα αποκτήσει εκείνος. (=«Έστω δη το φιλείν το βούλεσθαι τινι α οίεται αγαθά, εκείνου ένεκα, αλλά μη αυτού, και το κατά δύναμιν πρακτικόν είναι τούτων»).
Κι όμως αυτοί οι φιλόσοφοι, οι σοφιστές, οι ποιητές, οι διανοούμενοι, ακόμη και οι άγιοι της Εκκλησίας, διακρίνονται για σφοδρές έριδες, αντιπαλότητες και έντονες διχοστασίες. Πώς γίνεται, ρωτάνε πολλοί, αυτοί οι φιλοσοφημένοι και ευαίσθητοι άνθρωποι, οι φιλόσοφοι, οι άγιοι και οι ποιητές, που κηρύσσουν την αγάπη, να γίνονται τόσο σκληροί απέναντι σε άλλους ανθρώπους; Είναι ο εγωισμός, είναι η αλαζονεία της δικής τους υπεροχής; Απέναντι σε τι και γιατί; Ανεξήγητο, παρόλο που έχουμε ζήσει παρόμοιες αντιπαλότητες, άλλες δίκαιες, άλλες άδικες, άλλες αναίτιες, κυρίως αναίτιες. Πολλοί απ΄ αυτούς είχαν αντιφατικές σχέσεις με πρόσωπα του στενού τους περιβάλλοντος, γιατί δεν υπήρχε ταύτιση και πνευματική επικοινωνία. Άρα, βαβυλωνιακή αντίθεση και αντίδραση, που οδηγούσανε την αγάπη να μετατρέπεται σε σφοδρή αντίδραση, κάθε είδους.
Εκείνο πάντως, στο οποίο μπορούμε με πολλή σιγουριά να συμφωνήσουμε, είναι αυτό που έλεγε κι ο θείος Πλάτων, ο μέγας αυτός φιλόσοφος. Ότι:
«Οι ποιηταί τα αυτών ποιήματα και οι πατέρες τους παίδας αγαπώσι»,
Πλάτων, Πολιτεία (Οι ποιητές αγαπούν τα ποιήματά τους και οι πατέρες τα παιδιά τους)
Β.Α. ΛΑΜΠΡΟΠΟΥΛΟΣ
VAL All rights reserved 2005